Sponsor
Het weer
Nieuws
Hoofdstuk 4 - Van 1700 tot 1832
Het Historisch boek Zeijen is in 2011 in beperkte oplage uitgegeven. De enthousiaste leden van de projectgroep hebben echter zoveel materiaal verzameld, dat niet alles in het historisch boek kon worden opgenomen. Om dit unieke materiaal niet verloren te laten gaan kunt u dit op Historisch Zeijen.nu vinden. Ook informatie die de projectgroep heeft verzameld of heeft ontvangen na de verschijning van het boek treft u hier aan.
De op deze website geplaatste informatie kan het best worden gelezen in samenhang met het boek.
Koop hier uw exemplaar van het Historisch boek Zeijen
Meer boerenbedrijven, maar wel kleinere
Overzicht van de haardstedenregisters
(Aanvulling bij het boek pag 32 en 33)
(bedragen in guldens, stuivers en penningen)
Haardstedengeldregister jaar 1672 Seijen
| Egbert Dentinge | vier peerden | 4 – 0 – 0 | |
| Albert Arents | ,, ,, | 4 – 0 – 0 | |
| Jan Hendrix | 4 – 0 – 0 | ||
| Jacob Everts | 4 – 0 – 0 | ||
| Hendrik Dentinge | 4 – 0 – 0 | ||
| Geert Remmelts | 4 – 0 – 0 | ||
| Jan Lubberts | 4 – 0 – 0 | ||
| Roelof Jans | 4 – 0 – 0 | ||
| Geert Jacobs | 4 – 0 – 0 | ||
| Jan Arent Roelof(s) | 4 – 0 – 0 | ||
| -------------- | |||
| Volle huysen bedraagt | 40 – 0 – 0 | ||
Drievordel huijsen:
| Eercke Jans | drie peerden | 3 – 0 – 0 | |
Halve huijsen:
| Jan Clasen | twee peerden | 2 – 0 – 0 | |
Keuters:
| Aelmoes Claes Janssen | 1 – 0 – 0 | ||
| Jan Hendrix | 1 – 0 – 0 | ||
| Thijs Scheper | 1 – 0 – 0 | ||
| Aelmoes Jacob Jacobs | 1 – 0 – 0 | ||
| Aelmoes Andries Taeckens | 1 – 0 – 0 | ||
Haardstedengeldregister jaar 1691 Seijen
Volle Huysen:
| Tonnis Roelofs | vier peerden | 4 – 0 – 0 | |
| Hendrik Berents | ter Aart ? | 4 – 0 – 0 | |
| Thijs Bebinge | vier peerden | 4 – 0 – 0 | |
| Lambert Jansen | 4 – 0 – 0 | ||
| Egbert Dentinge | 4 – 0 – 0 | ||
| Jan Schuilinge | 4 – 0 – 0 | ||
| Jacob Ge(e)rts | 4 – 0 – 0 | ||
| Roelof Jans | 4 – 0 – 0 | ||
| Roelof Jan Arents | 4 – 0 – 0 | ||
| Hindrik Arents | 4 – 0 – 0 | ||
| ----------------- | |||
| Volle huysen bedraagt | 40 – 0 – 0 | ||
Halve huysen:
| Willem Jansen | twee peerden | 2 – 0 – 0 | |
| Jacob Roelofse | 2 – 0 – 0 | ||
| Berent Harms | 2 – 0 – 0 | ||
| --------------- | |||
| Halve huysen bedraagt zes gld | 6 – 0 – 0 | ||
Keuters:
| Roeloff Clasen | 1 – 0 – 0 | ||
| Lense Scheper | 1 – 0 – 0 | ||
| Jan Tijns Scheper | 1 – 0 – 0 | ||
Haardstedengeldregister jaar 1692 Seijen
Volle huisen:
| Tonnis Roelofs | vier peerden | 4 – 0 – 0 | |
| Hindrick Berentz | 4 – 0 – 0 | ||
| Thijs Bebinge | vier peerden | 4 – 0 – 0 | |
| Lambert Jansen | vier peerden | 4 – 0 – 0 | |
| Egbert Dentinge | vier peerden | 4 – 0 – 0 | |
| Jan Schuijlinge | 4 – 0 – 0 | ||
| Jacob Geerts | 4 – 0 – 0 | ||
| Roeloff Jans | 4 – 0 – 0 | ||
| Roelof Jan Arents | 4 – 0 – 0 | ||
| Hindrik Arents | 4 – 0 – 0 | ||
Geen drievordel huisen
Halve Huisen:
| Willem Jansen | twee peerden | 2 – 0 – 0 | |
| Jacob Roelofse | 2 – 0 – 0 | ||
| Berent Harmens | 2 – 0 – 0 | ||
Keuters:
| Roeloff Claesen | 1 – 0 – 0 | ||
| Lense Scheper | 1 – 0 – 0 | ||
| Jan Thijs Scheeper | 1 – 0 – 0 | ||
| ---------------------- | |||
| 49 – 0 – 0 | |||
Haardstedengeldregister jaar 1693 Seijen
| 1. | Tonnis Roelofs | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 2. | Hindring Berents | Ter Aart | 4 – 0 – 0 |
| 3. | Thijs Bebing | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 4. | Lambert Jansen | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 5. | Egbert Denting | 4 – 0 – 0 | |
| 6. | Jan Schulinge | 4 – 0 – 0 | |
| 7. | Jacob Gerts | 4 – 0 – 0 | |
| 8. | Roelof Jansen | 4 – 0 – 0 | |
| 9. | Roelof Jan Arents | 4 – 0 – 0 | |
| 10. | Hindring Arents | 4 – 0 – 0 | |
Halve huisen:
| 11. | Willem Jansen | twee peerden | 2 – 0 – 0 |
| 12. | Jacob Roelofs | twee peerden | 2 – 0 – 0 |
| 13. | Berent Harms | twee peerden | 2 – 0 – 0 |
Keuters:
| 14. | Roelof Klasen | 1 – 0 – 0 | |
| 15. | Lense Scheper | 1 – 0 – 0 | |
| 16. | Jan Thijs Scheper | 1 – 0 – 0 | |
Seyen int geheel negenenveertig
Haardstedengeldregister jaar 1694 Seijen
| 1. | Tonnis Roelof | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 2. | Hindring Berentz | ter Aarth | 4 – 0 – 0 |
| 3. | Thijs Bebing ? | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 4. | Lambert Jans | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 5. | Egbert Dentinge | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 6. | Jan Schulinge | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 7. | Jacob Ge(e)rts | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 8. | Roelof Jans | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 9. | Roelof Jan Arents | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 10. | Hindr: Arents | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
Halve huisen:
| 11. | Willem Jansen | 2 peerden | 2 – 0 – 0 |
| 12. | Jacob Roelofs | 2 peerden | 2 – 0 – 0 |
| 13. | Berent Harms | 2 peerden | 2 – 0 – 0 |
Keuters:
| 14. | Roelof Clasen | 1 – 0 – 0 | |
| 15. | Lense Scheper | 1 – 0 – 0 | |
| 16. | Jan Thijs Scheper | 1 – 0 – 0 | |
Zeyen int geheel negenenveertig gl.
Haardstedengeldregister jaar 1695 Seijen
Volle huizen:
| 1. | Tonnis Roelofse | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 2. | Hindrik Berents ter Aarth | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 3. | Thijs bebinge | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 4. | Lambert Janssen | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 5. | Jan Bebinge | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 6. | Jacob Geerts | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 7. | Roelof Jansen | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 8. | Roelof Jan Arents | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 9. | Hindring Arents | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
| 10. | Egbert Denting | 4 peerden | 4 – 0 – 0 |
Halve huisen:
| 11. | Willem Jansen | 2 peerden | 2 – 0 – 0 |
| 12. | Jacob Roelofs | 2 peerden | 2 – 0 – 0 |
| 13. | Berent Harms | 2 peerden | 2 – 0 – 0 |
Keuters:
| 14. | Roelf Klasen | 1 – 0 – 0 | |
| 15. | Lense Scheper | 1 – 0 – 0 | |
| 16. | Jan Thijs Scheper | 1 – 0 – 0 | |
Haardstedengeldregister jaar 1742
(Dit register is nagenoeg gelijk aan dat van het jaar 1744, alleen opvallende zaken van 1742 zijn hier vermeld)
| Jan Lambert Landschapsmeijer | nu | |
| Roelof Jacobs Jan Helinge | 4 | |
Keuters:
| Nu Jan Helinge twee peerden en neringe | 3 | |
| Willem Janszen | 1 | |
| Albert Peters heeft remis van het hoofdgeld | ||
| Hindrik Arents | 1 | |
| Jacob Scheper | 1 | |
| Alle Scheper | 1 | |
| Jan Berents koehoeder | -- | |
Haardstedengeldregister jaar 1744 Seyen
| 1. | Jan Lamberts heeft drie peerden dog | |
| een vol plaats over 30 mudden lands gesaaj | 3, -- | |
| 2. | Roelof Jacobs ( zie ook notitie 1742) vol | 4, -- |
| 3. | Jan Gerrijds vol plaatse | 4,-- |
| 4. | Hendrik Dentinge | 4,-- |
| 5. | Egbert Dentinge | 4,-- |
| 6. | Geert Lamberts landschapsmeyer 3 peerden | |
| ongeveer 30 mud land- | ||
| 7. | Jan Roelofs | 4 |
| 8. | Jan Harms | 4 |
| 9. | Jan Habinge landschapsmeijer heeft nu 3 peerden | |
| dog een vol plaats of altoos naar vol gerekent: | 3 | |
| 10. | Wolter Hendriks | 4 |
Roelof Janszen 3 en Albert Roelofs 3
Beide plaatsen op Ter Aarth voor elk naar
drie vordel gerekent.
| 13. | Jacob Boelens | 2 |
| 14. | Jan Geerts Schuilinge | 2 |
| en neringe | 1 |
Keuters:
| 15. | Willem Janszen | 1 |
| 16. | Hindrik Arents | 1 |
| 17. | Jacob Scheper | 1 |
| 18. | Alle Scheper | 1 |
| 19. | Jan Berents koehoeder | 1 |
Haardstedengeldregister jaar 1754 Seyen en Ter Aarth
| 1. | Jan Claaszen | vol | 4,-- |
| 2. | Gerard Jansz Wed. | 4,-- | |
| 3. | Jan Harms | vol | 4,-- |
| 4. | Egbert Dentinge Wed. | 4,-- | |
| 5. | Thijs Bebinge | 4,-- | |
| 6. | Roelof Jacobs | 4,-- | |
| 7. | Jan Hoeks | 3,-- | |
| 8. | Geert Lamberts | 3,-- | |
| 9. | Roelof Jansz | 4,-- | |
| 10. | Hindrik Alberts | 4,-- |
Halve huizen:
| 11. | Jan Kremer | 2,-- | |
| 12. | Jacob Boelens | 2,-- | |
| 13. | Egbert Dentinge | 2,-- | |
| 14. | Evert Dentinge | 2,-- | |
| 15. | Jan Helinge Wed. | 2,-- |
Keuterijen:
| 16. | Hindrik Arents | 1,-- | |
| 17. | Jan Arents | 1,-- | |
| 18. | Jacob Jansz scheper | 1,-- | |
| 19. | Lambert Jansz scheper, onvermogende | ||
| 20. | Hindrik Jansz | 1,-- | |
| 21. | Olden onvermogend Jan Berents | -- | |
| beestehoeder , heeft remis, arm, geen capitaal | |||
| 22. | Willem Jansz Wed. | 1,-- |
Haardstedenregister 1764 Seyen en Ter Aarth
| 1. | Jan Claaszen | vol | 4,-- |
| 2. | Jan Jambers Hoeks heeft | ||
| drie peerden over de 30 mud land | 4,-- | ||
| 3. | Geert Lambers | 3,-- | |
| 4. | Gerard Jansz Wed. | vol | 4,-- |
| 5. | Jan Harmsz | 4,-- | |
| 6. | Egbert Dentinge Wed. | 3//4 | 3,-- |
| 7. | Egbert Dentinge | 3,-- | |
| 8. | Thijs Willem Bebinge | 4,-- | |
| 9. | Roelof Jacobs | 4,-- | |
| 10. | Roelf Jansz | 4,-- | |
| 11. | Hendrik Alberts | 4,-- | |
| 12. | Jan Kremer | 1//2 | 2,-- |
| 13. | Boele Jacobs | 2,-- | |
| 14. | Evert Dentinge | 2,-- | |
| 15. | Jan Janszen | 2,-- | |
| 16. | Hendrik Arents | 2,-- | |
| 17. | Roelof Cornelis | 1,-- | |
| 18. | Hendrik Schuilinge Wed. | 1,-- | |
| 19. | Schepershuis | 1,-- | |
| 20. | Jacob Jansz Noord Ende Scheper | 1,-- |
Hendrik Jansz wordt van de diaconie ondersteunt en olde Jan Beerends in een Bourhuisien gewesen beestehoeder word van syn kinder ondersteund anders al lange an de diaconie geweest.
Haardstedengeldregister jaar 1774 Seyen
| 1. | Jan Claaszen | vol of vier peerden | 4,-- |
| 2. | Claas Gerrids | vol | 4,-- |
| 3. | Jan Jansen | 4,-- | |
| 4. | Theis Willem Bebinge | 4,-- | |
| 5. | Jacob Roelofs | 4,-- |
Halve huizen:
| 6. | Jan Kremer | twee peerden | 2,-- |
| 7. | Hessel Jansz | twee | 2,-- |
| 8. | en Warmolt Willems | 2,-- | |
| 9. | Hindrik Dentinge | 2,-- | |
| 10. | en sijn broer Albert Dentinge | een | 1,-- |
| 11. | Hindrik Jansz Struik | 2,-- | |
| 12. | Willem Roelofs | twee | 2,-- |
| 13. | Geert Schuilinge | twee | 2,-- |
| 14. | Geert Lamberts Wed. | drie | 3,-- |
| 15. | Harm Jansz | twee | 2,-- |
Keuters:
| 16. | Jonge Jan Claaszen | 1,-- | |
| 17. | Roelof Jansz | 1,-- | |
| 18. | Noord Ende Scheper Jacob Jansz | 1,-- | |
| 19. | Jan Claaszen heeft remis van hooftgeld | - | |
| 20. | Hendrik Schuilinge Wed. | 1,-- | |
| 21. | Zuidende Scheper Jan Allens | 1,-- | |
| (zie ook het jaar 1744) | |||
| 22. | Roelof Cornelis | 1,-- | |
| 23. | Hendrik Jansz beestehoeder | - |
Haardstedengeldregister jaar 1784 Seyen
| 1. | Hendrik Jansen | 3//4 huis | 3,-- |
| 2. | Jan Reinders | keuter | 1,-- |
| 3. | Roelof Jansen | 1//4 | 1,-- |
| 4. | Jan Kremer | 1//2 | 2,-- |
| 5. | remis ( vrijgesteld) : Jonge Jan Klasens | - | |
| 6. | Hessel Jansen | 1//2 | 2,-- |
| 7. | Warmolt Willems | 1//2 huis | 2,-- |
| 8. | Jan Schuiling | 1//4 | 1,-- |
| 9. | Lambert Geerts | 3//4 | 3,-- |
| 10. | Jan Jansen | 3//4 | 3,-- |
| 11. | Harm Jansens Wed. | 1//2 | 2,-- |
| 12. | Albert Dentinge | 1//2 | 2,-- |
| 13. | Hindrik Dentinge Wed. | 1//2 | 2,-- |
| 14. | Willem Wolter in Klaas Harms, | vol | 4,-- |
| 15. | Theis Bebing | vol | 4,-- |
| 16. | Kornelis Denting | 1//2 | 2,-- |
| 17. | Jacob Scheper | .... | 1,-- |
| 18. | Geert Schuiling | 1//2 | 2,-- |
| 19. | Doe Scheper | .... | 1,-- |
| 20. | Geert Harms | keuter | 1,-- |
| 21. | Jannes Alberts | vol | 4,-- |
| 22. | Hendrik Jansen , beestehoeder wonend | ||
| in een hutten onwoonbaar | - | ||
| 23. | remis (vrijgesteld) : Jan Klasen |
Haardstedengeldregister 1794
| 1. | Jan Hendriks | een half huis | |
| 2. | Lambert Jacobs | een keuter | |
| 3. | Roelof Jans | een half huis | |
| 4. | Harm Kremer | een half huis | |
| 5. | Jannes Alberts | een keuter | |
| 6. | Jan Reinders | een half huis | |
| 7. | Warmolt Willems | een half huis | |
| 8. | Lambert Geerts | een half huis | |
| 9. | Jan Schuilinge, met een kleine neringe | ||
| 10. | Jan Jansens | een keuter | |
| 11. | Geert Schuilinge | een half huis | |
| 12. | Harm Scheper in de scheperie | ||
| 13. | Jan Harders | een half huis | |
| 14. | Theis Bebinge | 3//4 huis | |
| 15. | Jan Jansens | 1//2 huis | |
| 16. | Albert Dentinge | 1//2 huis | |
| 17. | Hendrik Dentinge Wed. | 1//2 huis | |
| 18. | Jan Harms | half huis | |
| 19. | remis: Jan Jans | keuter | |
| 20. | Willem Wolters | een vol huis | |
| 21. | Egbert Jans | een keuter | |
| 22. | Hendrik Jans, weever | keuter met een ambt | |
| 23. | Jacob Boelens | 3//4 huis | |
| 24. | Evert Jans, scheper in Zuideinde scheeperei | ||
| 25. | remis: Hendrik Jans, beestehoeder, woont in een "bouhuusje" |
Haardstedengeldregister jaar 1804
| 1. | Jan Hendriks | halfboer | 4,-- |
| 2. | Jannes Alberts | keuter | 2,-- |
| 3. | Roelof Jans | halfboer | 4,-- |
| 4. | Harm Cremer | halfboer | 4,-- |
| 5. | Derk Weever, keuter en weever, | 3,-- | |
| dog in t scheperie | |||
| 6. | Klaas Boelens | halfboer | 4,-- |
| 7. | Willem Harms | halfboer | 4,-- |
| 8. | Lambert Geerts Kinder | half huis | 4,-- |
| 9. | Jan Schuilinge | keuter | 2,-- |
| 10. | Geert Schuilinge | halfboer | 4,-- |
| 11. | Coenraad Martens | keuter | 2,-- |
| 12. | Harm Everts, | scheper in de scheperie | 2,-- |
| 13. | Harm Dercks | half huis | 4,-- |
| 14. | Willem Thijs Bebinge, | een vol huis | 8,-- |
| 15. | Jan Jansens | half boer | 4,-- |
| 16. | Albert Dentinge | half huis | 4,-- |
| 17. | Geert Boer | keuter | 2,-- |
| 18. | Egbert Jans | keuter | 2,-- |
| 19. | Hendrik Dentinge, wever, | half huis | 4,-- |
| 20. | Jan Harms | half huis | 4,-- |
| 21. | Willem Wolters, | weever en vol huis | 8,-- |
| 22. | Hendrik Jans, | keuter en weever | 4,-- |
| 23. | Jan Harms Struyk, | een vol huis | 8,-- |
Enkele aanvullingen haardstedenregisters m.b.t. Rhee en Ter Aard
Rhee:
1672 en 1691:
| Bij Rhee wordt alleen de aanduiding gevonden van 4 peerden en: | 4 – 0 – 0 |
1692
| Rhee: | Egbert Roelofs …vier peerden….die erbij + amt.: | 5 – 0 – 0 | |
| Coert Aren, vier peerden: | 4 – 0 – 0 |
1693
| Rhee: | Egbert Roelofs in ’t vorige vier peerden, met amt is een gastvrije plase, is sonder meyer, |
3 – 0 – 0 | |
| woont Egbert Roelofs op een ander plasen met twee peerden: | 2 – 0 – 0 | ||
| Coert Aren, vier peerds: | 4 – 0 – 0 |
1694
| Rhee: | Egbert Roelofs nu Jacob Jansz: | 2 – 0 – 0 | |
| Coert Aren, vier peerds: | 4 – 0 – 0 |
1695
| Rhee: | Jacob Jansz, | twee peerden, nu ……en geen bedrag. | |
| Coert Aren, | vier peerden: | 4 – 0 – 0 |
N.B. De bovenstaande gegevens zijn gevonden onder Vries en hebben nog niet de aanduiding Rhee erbij, maar staan op de zelfde plaatsvolgorde als in de latere jaren die nu volgen en waarbij de aanduiding Rhee wel aanwezig is.
1742
| Rhee: | Jan Willems | 4 met neeringe 1 : | 5 – 0 – 0 |
1744
| Rhee: | Jan Willems Weduwe | 4 met neeringe 1 : | 5 – 0 – 0 |
1754
| Rhee: | Harm en Roelof Habinge | vol | 4, |
| met tapneeringe uit te scheiden 1 : | 5 – 0 – 0 |
1764
| Rhee: | Harm Jans Habinge | 2 peerds + tapneeringe 1 : | 3 – 0 – 0 |
| De broer Roelof : | 2 – 0 – 0 |
1774
| Rhee: | Samen voor een vol huis Boele Jacobs ½ : | ||
| Roelof Jansz ½ : | 4 – 0 – 0 |
1784
| Rhee: | Boele Jacobs Weduwe met nering: | 5 – 0 – 0 |
1794
| Rhee: | Boele Jacobs Weduwe, vol huis met neringe, geen getal maar zal 5 – 0 – 0 zijn. |
1804
| Rhee: | Boele Jacobs Weduwe, ¾ huis en Castelein: | 8 – 0 – 0 | |
| Jacob Boelens ( zoon van Boele Jacobs ?), | ¾ huis: | 6 – 0 – 0 |
Ter Aard:
Van oudsher valt Ter Aard onder de marke van Zeijen, maar in 1774 wordt het gebied afzonderlijk van Zeijen opgemeten en vervolgens in 1776 in kaart gebracht ( zie het boek ). Vanaf 1774 wordt Ter Aard in het haardstedenregister daarom afzonderlijk van Zeijen vermeld.
1774
| Ter Aarth: | Jan Roelofs vol of vier peerden: | 4 – 0 – 0 | |
| Harm Jansz: | 4 – 0 – 0 |
1784
| Ter Aarth: | de kinderen van Jan Roelofs, vol : | 4 – 0 – 0 |
1794
| Ter Aarth: | Roelof Jans, een vol huis, geen getal, maar zal 4 – 0 – 0 zijn. | ||
| Harm Jans, | ¾ huis, geen getal, maar zal 3 – 0 – 0 zijn. |
1804
| Ter Aarth: | Jan Boelens, | vol huis : | 8 – 0 – 0 |
| Harm Jans, | vol huis: | 8 – 0 – 0 |
Twee marken binnen de marke Zeijen
Ter Aard
(Aanvulling bij het boek, pag.33)
In 1632 komt het erve Ter Aard in erfpacht bij de rentmeester Johan Tymans. Hij betaalt eenmalig 1005 Car. gld. en daarnaast een jaarlijkse huur van 15 mudden rogge. Het erf blijft langdurig in gebruik van de familie Tymans, waarbij het van vader op zoon overgaat. In 1654 is Arent Tijmans de gebruiker, in 1672 Albert Arents ( Tymans ), maar de bezitter van de erfpacht is dan Jonker Otto van Uften. Het bezit van de erfpacht komt in 1696 terecht bij de Executeur Roelof Dassen en gaat vervolgens over op zijn kinderen.
In de rentmeestersnotities komen we daarna het erve niet meer als verhuurd tegen..
Het erf blijkt geheel in privéhanden van de kinderen Dassen gekomen te zijn:
In 1751 blijken de schatbeurder Lambert Oortwijn uit Vries en zijn vrouw Megtelina Dassen ( uit Assen afkomstig ) beiden overleden te zijn. Het echtpaar laat drie kinderen na, meisjes met de namen Lammina, Elisabeth en Rolina . Daar ze nog minderjarig zijn, worden er mombers ( voogden ) benoemd. Eén van de medemombers is Jacobes van Busen uit Groningen (die met ene Elisabeth Dassen uit Assen is gehuwd ) . Er wordt vastgelegd, hoe de bezittingen over de drie kinderen te verdelen. Rolina erft met name ouderlijk bezit in Vries, de twee andere dochters Lammina en Elisabeth Oortwijn komen in het bezit van “ De Plaatsen op Ter Aart bewoond wordende door de meijers Roelof Jansen Bos en Hindrik Albers so als door haar gebruikt, jeder 19 mud en 19 spint rogge en 1 mud boekweite “.
Het aandeel van elk van de dochters in de twee plaatsen wordt getaxeerd op f. 1650,- ( 18 ).
Dochter Lammina Oortwijn trouwt op 23 Juli 1759 met de Ingenieur G. Mantinge, de momberschap wordt dan opgeheven wegens “ Trouwen en Jaren”. Het huwelijk duurt niet lang, Lammina blijkt in 1764 al te zijn overleden. Er is echter wel een zoontje geboren, Hendrik Mantinge. Bij het hertrouwen van zijn vader wordt de erfenis van de zoon vastgelegd. Er wordt o.m. bepaald, dat hem toekomt “ drie agste parten in de Twee Erven op Ter Aarth door Roelf Jansz en Hindrik Alberts meyerwijse wordende bewoont en gebruikt ’s jaars doende ongeveer 36 mudden Rogge “. Ook krijgt hij een stuk groenland tot Seyen gelegen in de Stroet en diverse Tilbare goederen toebedeeld. ( 19 ). Vervolgens erft hij nog 1/8 part in de twee erven van Juff. Wed. van Busen uit Groningen en zo bezit hij dan de helft van de twee erven.
Pas in 1805 lezen we opnieuw over de inmiddels volwassen zoon. Hij is dan predikant in Heeg in Friesland. Hij verkoopt dan “ ene behuizing en hov met de daaragter aangemaekte gronden alsmede andere gronden van de twee erven welke mandelig met Roelof Oortwijn van Langelo worden gerbruikt “. ( 20 ). De kopers van de helft van beide erven zijn Harm Jans en Hilligje Jans, Ehelieden op Ter Aart. De aankoop kost f. 5240,-
Blijkbaar is Roelof Oortwijn, Schatbeurder uit Langelo, vermeld op de Markekaart van 1776, niet de enige eigenaar geweest op Ter Aard, hij is dan zeer waarschijnlijk voor de helft eigenaar. Dat hij mede-eigenaar is en als zodanig wellicht de opmeting geregeld heeft, weten we nog uit een notitie van de afdracht van de veertigste penning. Hij koopt op 17 -11-1772 van de Erfgenamen van de Wed. van Busen ( Groningen ) een gedeelte in de twee erven van Ter Aarth voor f.1700,-
In het Kohier van 1807 staan R. Oortwijn en zoon vermeld vermeld als eigenaars van erve nummer 25. Eronder staat Harm Jans, eigenaar van erve nummer 26. Bij beide erven staat een aandeel van 9/8 waardeel vermeld. In 1817 koopt Harm Jansen ook het andere erf voor f.6773,- ( 21 ).
Het kadaster van 1832 noemt Harm Jansen als landbouwer / eigenaar van het geheel van de erven, beide huizen liggen dan midden in Ter Aard aan de oostzijde van de weg.
Rhee
(Aanvulling bij het boek, pag.36)
In de bijlage van hoofdstuk 3 noemden we het erf in Rhee en zagen we , dat Dr. Johan Picardt er enige tijd woonde. Opvallend is dat de Drost en Gedeputeerden voor het erf een koppeling met de Marke van Loon hebben aangebracht. Regelmatig wordt aangegeven dat een waardeel van het Betinge-erve te Loon erbij hoort. Reeds in 1636 was vastgelegd dat Arent Tijmans van Rhee gebruik mocht maken van grond in de Marke van Loon.
In 1650 bedraagt de jaarlijkse huur van de erven in Rhee 58 mudden rogge, daarna gaat de huur bij nieuwe huurtermijnen omlaag. Dat is noodzakelijk daar de meijer Luichien Hendriks z’n schulden niet meer kan aflossen. Ook anderszins ondervindt hij tegenslag, gezien het volgende:
“” In het laatst van het jaar 1703 is door een ongewone sterke windt de landschapsbehuysinge tot Rhee omvergesmeten “. Luichien Hendriks laat herstel uitvoeren, dient bij de Landschap een rekening in en zegt dat hij zelf meegeholpen heeft te repareren, verder is hij “ ook met een zeer miserabel mens – doof, stom en blindt behaftigt “.
In 1711 dient hij de volgende rekening in :
Betaalt aan de Leveranciers van de Materialen van Hout, Steen, Kalk , Spijkers en ijzerwerk, mitsgaders voor het maken van een Brouwkuipe aan des Lantschapsbehuisinge tot Rhee. De rekening is gespecificeerd, bedragen in guldens, stuivers en penningen:
| De houtkoper Berent Popkens | f 90 : 4 : 0 |
| Teunis Frederiksen , geleverde spijkers | 102 : 10 : 0 |
| Mr. Jan Geerts Smidt tot Vries | 28 : 15 : 0 |
| Mr. Berent Hendriks, kuiper | 11 : 16 : 0 |
De materialen blijken deels per schip aangevoerd te zijn.
Een bedrag van f 53,- wordt betaald aan Hendrik Hendriks tot Assen voor het dekken van twee van ’s Lantschapsbehuisinge tot Zeijen en Rhee.
Van de Lantschapsbehuisinge tot Rhee bestaat een plattegrond.
( De schuur heeft 6 gebinten van 25 voet en 10 voet afstand, het voorhuis bestaat uit twee vertrekken, lang 20 voet en breed 32 voet.)
Na 1713 worden Marten Jansen en zijn zoon Jan Martens huurders voor 35 mudde per jaar. Het huis is dan in slechte staat, er komt een afspraak tot stand over vertimmeren en er zal een kamer bijkomen. Eenmalig wordt 250 Rijxdalers toegekend zodat de huurder een goede start kan maken, ook neemt de Landschap de nieuwe Brouwkuipe over van Luichien Hendriks ( en op zijn achterstallige huur korten…). De Brouwkuip wordt goed benut, Jan Martens levert aan verscheijden Carspelen en Boerschappen Bier. De condities voor de huurder worden dus gunstiger. Dat krijgt nog een vervolg in 1716 en in 1720. Dan wordt “ In het Velt”
¼ waardeel van elk van de drie Landschapserven uit Zeijen ontnomen en toegevoegd aan de erven van Rhee. Daarvoor is wel eerst rechtspraak in Vries gevoerd met de boeren van Zeijen om het besluit af te dwingen. Afgesproken wordt dat de meijer van Rhee het toegevoegde velt mag “ beweyden dog geen heyde te plukken . En zal de schattingen van deze drievierendeel waardeels bij de Landschapsmeyeren te Zeyen worden betaalt, die daarop de heyde mogen plukken “.
De regeling gaat in met het nieuwe huurcontract in 1720 als Hendrik Berents van Ter Aart huurder wordt voor 48 mudden rogge.
In 1726 zijn Jan Willems en zijn schoonzoon Berent Hendriks huurders, zij huren voor 44 mudden. Na 1732 wordt alleen Jan Willems genoemd en van 1744-1750 is het de Weduwe van Jan Willems. In 1735 is er opnieuw veel stormschade, voor het herstel worden 10 voeren Dack ( dakbedekking ) gehaald van Halen en met vier peerden twee vrachten holt van Groningen.
In 1751 verkopen Drost en Gedeputeerden de erven bij beklemminge voor 615 Car.gld. eenmalig en 132 Car.gld. jaarlijks. Eigenaar van de erfpacht wordt Harm Jans van Zeyen. De beklemming gaat vervolgens over op Otto van Dam. In 1775 wordt Boele Jacobs eigenaar van de beklemde erven, jaarlijks wordt 132 gulden betaald. Daarna is Weduwe van Boele Jacobs eigenaar en wordt de erfpacht uiteindelijk afgekocht. Omstreeks de jaarwisseling 1806/1807 krijgen de Weduwe Boele Jacobs van Rhee en kinderen “ den eigendom van ’t Erve te Rhee ( no.50a en 50b) onder de klokkenslagh Vries gelegen zooals ’t selve in den jaar 1751 aan Jan Harms te Zeyen bij beklemminge is uitgedaan en thans bij den aankoopenen wordt beseeten voor de somme van f. 4726,- “.( 22 ).
Overzicht van de meijers van de Asser Conventserven in Zeijen
Aanvulling bij het boek, pag 39 en 40
Vanaf ongeveer 1600 worden de meijers ( huurders ) van de drie Landschapserven in de verslagen van de rendant ( rentmeester ) vermeld. Het levert onderstaand overzicht op :
| Jaar | Barringe-erve | A(e)lefs-erve | Witsinge-erve |
| 1598 | Luitien Barringe | Egbert Roevers ? | Egbert Witsinge |
| 1602 | Luitien Barringe | Evert Remmelts ? | Egbert Witsinge |
| 1603-1611 | Luitschen Barringe | Evert Remmelts | Egbert Witsinge |
| 1612-1614 | Evert Barringe | ||
| 1615-1618 | Gert Barringe | ||
| 1619-1620 | huis en schure afgebrand | ||
| 1621 | Egbert Witsinge | ||
| 1622-1623 | de rentmeester beheert | ||
| 1624 | Bouwe Tiddens | ||
| 1625-1631 | Hendrik Hessels | wed. Evert Remmelts | |
| 1632 | Johan Tijmans, rendant | ||
| 1633 | Johan Remmelts | ||
| 1634 | Jacob Remmelts | ||
| 1635-1637 | |||
| 1638 | wijlen rend. Jan Tijmans | ||
| 1639-1640 | Evert Jans, rendant | ||
| 1641-1642 | Jan Everts | ||
| 1643-1648 | Gert Barringe van ter Aert | Jacob Everts Remmelts | Jan Ge(e)rts |
| 1649-1660 | Jacob Everts | ||
| 1661 | Jan Gerts wed. en zwager Roelof Jans | ||
| 1662-1670 | Egbert Dentinge | Roelof ( Jans) Geerts | |
| 1671-1683 | Lambert Jans | ||
| 1684-1689 | |||
| 1690-1702 | Tonnis Roelofs | ||
| 1703-1706 | Geert Meijer, zwager van Roelof Jansen |
| Jaar | Barringe-erve | A(e)lefs-erve | Witsinge-erve |
| 1707-1712 | Tonnis Roelofs | Lambert Jans | Jan Geerts Schiphouwer geh. met wed. Jan Geerts |
| 1713-1719 | Harm Jansen | Lambert Jansen | |
| 1720-1725 | Jantien Berents, wed. Jan Martens |
||
| 1726-1731 | Roelof Lamberts Hoeks | Jeychien, wed. | Geert Lamberts van Harmen Jansen |
| 1732-1734 | Jan Lambert Hoeks | Jan en Albert Jansen (zonen van Jeychien) |
|
| 1735-1737 | |||
| 1738-1743 | Jan Roelofs van Peest | ||
| 1744-1750 |
De drie erven zijn in juni 1750 ‘onder beklemminge’ verkocht. Het Barringe-erve wordt eigendom van Reinder Jans van Peest, A(e)lefs-erve komt in bezit van Jan Lambert Hoeks en van het Witsinge-erve wordt Geert Lambers de eigenaar.
Een deel van het huis van Alefs-erve vinden we aan de Esstraat nog terug, het huis van Witsinge-erve is er niet meer en het hoofdhuis van Barringe-erve is in 1953 afgebroken en vervolgens in het Openluchtmuseum in Arnhem herbouwd ( Zie boek ).
De verplaatsing van deze boerderij inspireerde L. Braaksma uit Norg tot het volgende gedicht:
|
Het oale spul |
|
|
Het aole hoes dat kun niet meer |
Wat is er zungen lacht en proat, |
Overzicht van bronverwijzingen aanvulling hoofdstuk 4:
De nummers van verwijzingen in deze bijlage hebben betrekking op de volgende bronnen:
18. Drents Archief, schultearchief van Vries, fische 7, vanaf fol.607.
19. Idem, fische 9, fol. 814 en fische 12, fol.120.
20. Idem , fische 2, fol.34
21. Drents Archief, collectie Pelinck, toegang 0751, inventarisnummer 6
22. Drents Archief, schultearchief van Vries, fische 2, fol. 57
Reageren
De inhoud van deze pagina is zeer zorgvuldig samengesteld. Des ondanks kan het fouten of onvolkomenheden bevatten...
Uw reactie kunnen wij gebruiken om de informatie op de website te verbeteren! Alvast bedankt voor de moeite.
Stuur uw vraag, opmerking, verbetering of een nieuwe foto('s) naar historie@zeijen.nu of gebruik dit formulier:
