Hoofdstuk 14 - Bestuur, gezag en politiek
Het Historisch boek Zeijen is in 2011 in beperkte oplage uitgegeven. De enthousiaste leden van de projectgroep hebben echter zoveel materiaal verzameld, dat niet alles in het historisch boek kon worden opgenomen. Om dit unieke materiaal niet verloren te laten gaan kunt u dit op Historisch Zeijen.nu vinden. Ook informatie die de projectgroep heeft verzameld of heeft ontvangen na de verschijning van het boek treft u hier aan.
De op deze website geplaatste informatie kan het best worden gelezen in samenhang met het boek.
Koop hier uw exemplaar van het Historisch boek Zeijen
Stemrecht
In 1874 zijn er slechts 12 inwoners van Zeijen die meer dan fl. 10,- aan hoofdelijke omslag betalen en dus stemrecht hebben. Het zijn allen (erfgenaam van) boeren[1]. De Zeijer timmermannen Reinder de Boer, Geert Boelens en Jan Emmens haalden de fl. 10,-- niet en mogen dus niet stemmen. Hetzelfde geldt voor bakker Gerrit Leppers.
Nachtwacht
De nachtwacht krijgt “een behoorlijken piek en de kommandanten eenen sabel”. De nachtwachten zijn met z’n tweeën waarbij één de ronde doet en de ander in het wachthok blijft. Daarin moet een licht branden en er mag geen sterke drank worden genuttigd. Degene die de ronde doet mag geen pijp roken of geluid maken tijdens de ronde.
Mollen
In 1904 bespreekt de gemeenteraad een voorstel tot een verbod op het vangen van mollen. De raadsleden die het voorstel indienen hopen hiermee een eind te maken aan “het vergraven van het land door vreemdelingen”. Diverse sprekers benadrukken de positieve werking die mollen hebben op de kwaliteit van de agrarische grond. Het voorstel wordt uiteindelijk verworpen.
Loslopende kippen
Op 14 april 1913 buigt de raad zich over een adres van E. Heukers en 15 anderen, allen woonachtig te Zeijen, met het verzoek om “maatregelen te beramen tegen de last en nadeelen, welke het gevolg zijn van het loopen van kippen over bezaaide en bepote gronden”. De raad neemt een verordening aan “betreffende niet uitvliegend pluimveegedierte” met daarin een verbod om dergelijk gedierte gedurende de periode 15 maart tot 1 september los te laten lopen op andermans gronden.
Verkiezingsuitslagen
|
Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1927 in kieskring Zeijen |
|
|
Lijst H.B. Oortwijn (Plattelanders) |
90 |
|
Lijst Haan (A.R.) |
55 |
|
Lijst G. Veendijk (S.D.A.P) |
24 |
|
Lijst R. de Vries (neutrale Partij) |
138 |
|
Lijst G. Vrijen (Groep Landarbeiders) |
23 |
|
Lijst B. Bruins (Vrijzinnig democraten) |
78 |
|
Totaal |
391 |
|
Ongeldig |
5 |
|
Niet opgekomen |
27 |
Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1931 in kieskring Zeijen |
|
Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1935 in kieskring Zeijen |
||
Lijst H.B. Oortwijn (Volkskiesvereniging) |
97 |
|
Volkskiesvereniging (J. Arends) |
172 |
Lijst H. Janssens (A.R.) |
81 |
|
A.R. (J.A. v.d. Meiden) |
83 |
Lijst Veendijk (S.D.A.P) |
40 |
|
SDAP (G. Veendijk) |
55 |
Lijst R. de Vries (Neutrale Partij) |
148 |
|
Neutrale Groep (R. de Vries) |
134 |
Lijst G. Vrijen (Algemene Arbeiders Partij) |
3 |
|
Groep Landarbeiders (G. Vrijen) |
2 |
Lijst Baasveld (Vrijzinnig democraten) |
31 |
|
Vrije kiezers (B. Bruins) |
4 |
Lijst W. Briggerman(Groep Oudemolen e.a.) |
1 |
|
Communistische partij Holland (J.S. Alberts) |
12 |
Totaal |
401 |
|
Totaal |
462 |
Ongeldig |
1 |
|
Ongeldig |
6 |
Niet opgekomen |
27 |
|
Niet opgekomen |
15 |
De Zeijer inwoner H. Wieland krijgt in 1931 op de lijst van Oortwijn 84 stemmen. J. de Jonge uit Zeijen staat op de AR-lijst van H. Janssens. H. Wieland scoort ook in 1935 weer goed bij de Volkskiesvereniging met 131 stemmen. Verder deed uit Zeijen mee G. Jager voor de SDAP.
In 1939 vlak voor de oorlog, doen er slecht vier partijen mee met de gemeenteraadsverkiezing. H. Wieland uit Zeijen doet mee voor de Algemene Kiesvereniging en scoort 185 stemmen. Voor de SDAP staat A. Kuipers Klzn. Uit Zeijen op de lijst.
Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1939 in kieskring Zeijen |
|
Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1946 in kieskring Zeijen |
||
Algemene Kiesvereniging (J. Arends) |
291 |
|
Neutrale Volkskiesvereniging (H. Aling Lzn.) |
269 |
A.R./ CH (J.A. v.d. Meiden) |
122 |
|
AR/CH (P. Kuiper) |
122 |
SDAP (G. Veendijk) |
90 |
|
PvdA (J.H. de Kleine) |
107 |
Groep Vrije kiezers (G. Vrijen) |
2 |
|
Middenstandskiesvereniging (P. Timmermans) |
8 |
Totaal |
505 |
|
Communistische Partij ‘De Waarheid’ (P. Wijers) |
34 |
Ongeldig |
6 |
|
Totaal |
540 |
Niet opgekomen |
30 |
|
Ongeldig |
16 |
|
|
|
Niet opgekomen |
67 |
In de vorige tabellen zijn alle uitslagen van gemeenteraadsverkiezingen vermeld sinds de invoering van het algemeen kiesrecht in 1919. Hieronder volgen die van 1974 en van 1990.
Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1974 in kieskring Zeijen |
|
|
Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1990 in kieskring Zeijen |
|
Gemeentebelangen (met Jt. Hingstman en A.J. Hofsteenge uit Zeijen |
195 |
|
|
|
Combinatie Christelijke Partijen (met J.J. Sterenberg) |
114 |
|
CDA (met H. Nijboer) |
110 |
PvdA (met L. Weidgraaf) |
204 |
|
PvdA (met C.van Es en A.Hillenius)) |
238 |
VVD |
102 |
|
VVD (met M.Emmens en Jt.Hingstman) |
302 |
PPR |
23 |
|
|
|
GPV (met L.J. Bergwerff) |
58 |
|
GPV (met L.J. Bergwerff) |
55 |
Democratisch Socialisten ‘70 |
4 |
|
D’66 |
45 |
Totaal |
700 |
|
Totaal |
750 |
In 1990 is de opkomst nog 83 % ook al bestaat er niet langer een opkomstplicht.
|
Uitslagen Tweede Kamerverkiezingen kieskring Zeijen in 1933 |
|
|
|
|
|
ARP |
118 |
|
SDAP |
90 |
|
Vrijzinnig Democratische Bond |
112 |
|
Nationaal Socialistische Beweging NSB |
49 |
|
CHU |
6 |
|
Vrijheidsbond |
62 |
|
Rooms Katholieke Staatspartij |
1 |
|
Christen Democratische Unie |
17 |
|
Communistische Partij |
16 |
|
Hervormd Gereformeerde Staatspartij |
1 |
|
Katholieke Democratische Partij |
2 |
|
Revolutionaire Socialistische Arbeiders Partij |
1 |
|
Nationale boeren-, tuinders- en middenstandspartij |
11 |
|
Zwart Front |
1 |
|
|
|
|
Totaal |
487 |
Uitslagen Tweede Kamerverkiezingen kieskring Zeijen in 1946, 1958 en 1971
|
1946 aantallen |
1958 aantallen |
1971 aantallen |
PvdA |
287 |
250 |
184 |
K.V.P. |
3 |
7 |
7 |
A.R.P. |
105 |
59 |
61 |
C.H.U. |
23 |
22 |
8 |
Partij v.d. Vrijheid |
95 |
|
|
VVD |
|
252 |
167 |
CPN |
34 |
5 |
9 |
Protestantse Unie |
1 |
|
|
GPV |
|
37 |
54 |
SGP |
2 |
3 |
1 |
PSP |
|
3 |
5 |
Boerenpartij |
|
17 |
18 |
Bruggroep |
|
2 |
|
D’66 |
|
|
22 |
PPR |
|
|
2 |
Binding Rechts |
|
|
3 |
DS ‘70 |
|
|
19 |
Democraten 2000 |
|
|
2 |
Kabouters |
|
|
1 |
Algemene Bejaardenpartij Nederland |
|
|
1 |
Nieuwe Roomse Partij |
|
|
1 |
Nederlandse Middenstands Partij |
|
|
15 |
Bejaarden en Arbeiderspartij |
|
|
2 |
Totaal |
570 |
657 |
582 |
[1] Harm Barkhuis, Roelof Beiker, Fennegien Wenting, J. + H. Arends, wed. Boelens, J. en H. Emmens, erven Jan Arends, J. en R. Tinge, Roelof Barkhuis, Albert Meijer, Egbert Noord en wed. Jan Schuiling.
Reageren
De inhoud van deze pagina is zeer zorgvuldig samengesteld. Des ondanks kan het fouten of onvolkomenheden bevatten...
Uw reactie kunnen wij gebruiken om de informatie op de website te verbeteren! Alvast bedankt voor de moeite.
Stuur uw vraag, opmerking, verbetering of een nieuwe foto('s) naar historie@zeijen.nu of gebruik dit formulier: