Hoofdstuk 14 - Bestuur, gezag en politiek

Historisch boek Zeijen

Het Historisch boek Zeijen is in 2011 in beperkte oplage uitgegeven. De enthousiaste leden van de projectgroep hebben echter zoveel materiaal verzameld, dat niet alles in het historisch boek kon worden opgenomen. Om dit unieke materiaal niet verloren te laten gaan kunt u dit op Historisch Zeijen.nu vinden. Ook informatie die de projectgroep heeft verzameld of heeft ontvangen na de verschijning van het boek treft u hier aan.

De op deze website geplaatste informatie kan het best worden gelezen in samenhang met het boek.
Koop hier uw exemplaar van het Historisch boek Zeijen

Stemrecht

In 1874 zijn er slechts 12 inwoners van Zeijen die meer dan fl. 10,- aan hoofdelijke omslag betalen en dus stemrecht hebben. Het zijn allen (erfgenaam van) boeren[1]. De Zeijer timmermannen Reinder de Boer, Geert Boelens en Jan Emmens haalden de fl. 10,-- niet en mogen dus niet stemmen. Hetzelfde geldt voor bakker Gerrit Leppers.

 

Nachtwacht

De nachtwacht krijgt “een behoorlijken piek en de kommandanten eenen sabel”. De nachtwachten zijn met z’n tweeën waarbij één de ronde doet en de ander in het wachthok blijft. Daarin moet een licht branden en er mag geen sterke drank worden genuttigd. Degene die de ronde doet mag geen pijp roken of geluid maken tijdens de ronde.

 

Mollen

In 1904 bespreekt de gemeenteraad een voorstel tot een verbod op het vangen van mollen. De raadsleden die het voorstel indienen hopen hiermee een eind te maken aan “het vergraven van het land door vreemdelingen”. Diverse sprekers benadrukken de positieve werking die mollen hebben op de kwaliteit van de agrarische grond. Het voorstel wordt uiteindelijk verworpen.

 

Loslopende kippen

Op 14 april 1913 buigt de raad zich over een adres van E. Heukers en 15 anderen, allen woonachtig te Zeijen, met het verzoek om “maatregelen te beramen tegen de last  en nadeelen, welke het gevolg zijn van het loopen van kippen over bezaaide en bepote gronden”. De raad neemt een verordening aan “betreffende niet uitvliegend pluimveegedierte” met daarin een verbod om dergelijk gedierte gedurende de periode 15 maart tot 1 september los te laten lopen op andermans gronden.

 

Verkiezingsuitslagen

 

Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1927 in kieskring Zeijen

 

Lijst H.B. Oortwijn (Plattelanders)

90

 

Lijst Haan (A.R.)

55

 

Lijst G. Veendijk (S.D.A.P)

24

 

Lijst R. de Vries (neutrale Partij)

138

 

Lijst  G. Vrijen (Groep Landarbeiders)

23

 

Lijst B. Bruins (Vrijzinnig democraten)

78

 

Totaal

391

 

Ongeldig

5

 

Niet opgekomen

27

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1931 in kieskring Zeijen

 

Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1935 in kieskring Zeijen

Lijst H.B. Oortwijn (Volkskiesvereniging)

97

 

Volkskiesvereniging (J. Arends)

172

Lijst H. Janssens (A.R.)

81

 

A.R. (J.A. v.d. Meiden)

83

Lijst Veendijk (S.D.A.P)

40

 

SDAP (G. Veendijk)

55

Lijst R. de Vries (Neutrale Partij)

148

 

Neutrale Groep (R. de Vries)

134

Lijst  G. Vrijen (Algemene Arbeiders Partij)

3

 

Groep Landarbeiders (G. Vrijen)

2

Lijst Baasveld (Vrijzinnig democraten)

31

 

Vrije kiezers (B. Bruins)

4

Lijst W. Briggerman(Groep Oudemolen e.a.)

1

 

Communistische partij Holland (J.S. Alberts)

12

Totaal

401

 

Totaal

462

Ongeldig

1

 

Ongeldig

6

Niet opgekomen

27

 

Niet opgekomen

15

 

De Zeijer inwoner H. Wieland krijgt in 1931 op de lijst van Oortwijn 84 stemmen. J. de Jonge uit Zeijen staat op de AR-lijst van H. Janssens. H. Wieland scoort ook in 1935 weer goed bij de Volkskiesvereniging met 131 stemmen. Verder deed uit Zeijen mee G. Jager voor de SDAP.

 

In 1939 vlak voor de oorlog, doen er slecht vier partijen mee met de gemeenteraadsverkiezing. H. Wieland uit Zeijen doet mee voor de Algemene Kiesvereniging en scoort 185 stemmen. Voor de SDAP staat A. Kuipers Klzn. Uit Zeijen op de lijst.

 

Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1939 in kieskring Zeijen

 

Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1946 in kieskring Zeijen

Algemene Kiesvereniging (J. Arends)

291

 

Neutrale Volkskiesvereniging (H. Aling Lzn.)

269

A.R./ CH (J.A. v.d. Meiden)

122

 

AR/CH (P. Kuiper)

122

SDAP (G. Veendijk)

90

 

PvdA (J.H. de Kleine)

107

Groep Vrije kiezers (G. Vrijen)

2

 

Middenstandskiesvereniging (P. Timmermans)

8

Totaal

505

 

Communistische Partij ‘De Waarheid’ (P. Wijers)

34

Ongeldig

6

 

Totaal

540

Niet opgekomen

30

 

Ongeldig

16

 

 

 

Niet opgekomen

67

In de vorige tabellen zijn alle uitslagen van gemeenteraadsverkiezingen vermeld sinds de invoering van het algemeen kiesrecht in 1919. Hieronder volgen die van 1974 en van 1990.

 

Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1974 in kieskring Zeijen

 

 

Uitslag Verkiezing gemeenteraad 1990 in kieskring Zeijen

 

Gemeentebelangen (met Jt. Hingstman en A.J. Hofsteenge uit Zeijen

195

 

 

 

Combinatie Christelijke Partijen (met J.J. Sterenberg)

114

 

CDA (met H. Nijboer)

110

PvdA (met L. Weidgraaf)

204

 

PvdA (met C.van Es en A.Hillenius))

238

VVD

102

 

VVD (met M.Emmens en Jt.Hingstman)

302

PPR

23

 

 

 

GPV (met  L.J. Bergwerff)

58

 

GPV (met  L.J. Bergwerff)

55

Democratisch Socialisten ‘70

4

 

D’66

45

Totaal

700

 

Totaal

750

 

In 1990 is de opkomst nog 83 % ook al bestaat er niet langer een opkomstplicht.

 

 

Uitslagen Tweede Kamerverkiezingen kieskring Zeijen in 1933

 

 

 

 

ARP

118

 

SDAP

90

 

Vrijzinnig Democratische Bond

112

 

Nationaal Socialistische Beweging NSB

49

 

CHU

6

 

Vrijheidsbond

62

 

Rooms Katholieke Staatspartij

1

 

Christen Democratische Unie

17

 

Communistische Partij

16

 

Hervormd Gereformeerde Staatspartij

1

 

Katholieke Democratische Partij

2

 

Revolutionaire Socialistische Arbeiders Partij

1

 

Nationale boeren-, tuinders- en middenstandspartij

11

 

Zwart Front

1

 

 

 

 

Totaal

487

 

 

 

Uitslagen Tweede Kamerverkiezingen kieskring Zeijen in 1946, 1958 en 1971

 

 

1946

aantallen

1958

aantallen

1971

aantallen

PvdA

287

250

184

K.V.P.

3

7

7

A.R.P.

105

59

61

C.H.U.

23

22

8

Partij v.d. Vrijheid

95

 

 

VVD

 

252

167

CPN

34

5

9

Protestantse Unie

1

 

 

GPV

 

37

54

SGP

2

3

1

PSP

 

3

5

Boerenpartij

 

17

18

Bruggroep

 

2

 

D’66

 

 

22

PPR

 

 

2

Binding Rechts

 

 

3

DS ‘70

 

 

19

Democraten 2000

 

 

2

Kabouters

 

 

1

Algemene Bejaardenpartij Nederland

 

 

1

Nieuwe Roomse Partij

 

 

1

Nederlandse Middenstands Partij

 

 

15

Bejaarden en Arbeiderspartij

 

 

2

Totaal

570

657

582

 



[1] Harm Barkhuis, Roelof Beiker, Fennegien Wenting, J. + H. Arends, wed. Boelens, J. en H. Emmens, erven Jan Arends, J. en R. Tinge, Roelof Barkhuis, Albert Meijer, Egbert Noord en wed. Jan Schuiling.

 



Reageren

De inhoud van deze pagina is zeer zorgvuldig samengesteld. Des ondanks kan het fouten of onvolkomenheden bevatten...
Uw reactie kunnen wij gebruiken om de informatie op de website te verbeteren! Alvast bedankt voor de moeite.
Stuur uw vraag, opmerking, verbetering of een nieuwe foto('s) naar historie@zeijen.nu of gebruik dit formulier: